Merkez Bankası tarafından, bankalara enflasyonla mücadele kapsamında gönderilen yazıda bankalardan ATM’lerde 200 TL yerine küçük kupürlü banknotlara yer vermesi istendi.
Sosyal medyaya yansıyan yazıda TCMB, bankalardan ATM’lerde 200 TL’lik kupürlere yer verilmemesini ve küçük kupürlü banknotların ulaşılabilirliği için bu banknotlara daha fazla yer verilmesini istedi.
Yazıda, söz konusu talep, enflasyonla ilişkilendirilerek şu ifadelere yer verildi:
“Bilindiği üzere dolaşımdaki Türk lirası banknotların temiz ve dengeli bir kompozisyon içinde tedavülünün sağlanması Bankamızın asli görevleri arasında yer almaktadır. Bununla birlikte enflasyonla mücadele kapsamında fiyat istikrarını etkileyen tüm unsurlar ve bu unsurların etkileşimini temel alan bir analiz çerçevesinde emisyon politikasının şekillendirilmesi önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, piyasadaki kupür dağılımı dengesinin enflasyon beklentisine etkisi de dikkatle takip edilmektedir.
Nakit para ile yapılan alışveriş ve ödemelerin kolay, hızlı ve kesintisiz olarak sürdürülebilmesi için düşük kupürlü banknotların (5 TL, 10 TL, 20 TL) yeterli miktarda dolaşıma verilmesi gerekmekte olup, bu hususların sağlanması ise ancak bankacılık sisteminin katkısı ve işbirliği ile mümkün olmaktadır. Bu kapsamda Bankamızdan yapılacak nakit çekilişlerinde; küçük kupürlü banknot talebinin artırılması, hanehalkının doğrudan nakde ulaşım kanallarından olan ATM’lerde 200 TL’lik kupürlere yer verilmemesi ve küçük kupürlü banknotların ulaşılabilirliği için bu banknotlara daha fazla yer verilmesi Bankamız politikalarına katkı sağlayacaktır.
Bu konuda gerekli hassasiyetin gösterilerek konunun bankanızın nakit operasyon birimleri ve şubelerine iletilmesi hususunda gereğini rica ederiz.”
Açıklamalar göz önünde bulundurulduğunda bu konunun bir zorunluluk değil; tavsiye niteliğinde olduğunu düşünüyorum.
Aklıma takılan birkaç konuyu aşağıda belirtmek isterim.
- Müşteriler 200 TL yatırırsa bu paralar recycle ünitesinden verilemeyeceği için atık ünitesine atılacaktır. Bu da ciddi miktarda paranın atıl durmasına neden olacaktır.
- ATMlerin belirli adette banknot alma kapasitesi bulunmaktadır. 200 TLlik banknot yerine daha düşük tutarlı banknotlar ATMde yer alacağı için ATMlerin nakit ikmal sıklığı artacaktır. Bu da bankalara ciddi külfet getirecektir.
- Müşteriler açısından düşünüldüğünde ise, belirli tutarın üzerinde bir para çekme işleminde cüzdanın ağzına kadar dolu görünmesine neden olacaktır. Bu durum iyi mi yoksa kötü mü karar sizin:)
Kısaca, kararın niçin alındığı konusunda kafamda soru işaretleri olsa da yaşayıp kararın sonuçlarını izlemeden erken yorum yapmak uygun olmayacaktır.