Öncelikle Servis Modeli Bankacılığı ile Açık Bankacılık kavramlarını kısaca hatırlatmakta fayda var.
Servis modeli bankacılığı (BaaS), arayüz geliştiricilerin servis bankalarının sistemleriyle doğrudan API’lar ve açık bankacılık servisleri aracılığıyla bağlantı kurarak müşterileri adına servis bankası üzerinden bankacılık işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağladığı ve böylelikle arayüz geliştiricilerin servis bankalarının sahip olduğu bankacılık altyapısını kullanarak piyasaya yeni ürün ve hizmetler sunabildiği bir bankacılık hizmet modelidir.
Açık bankacılık, banka müşterisinin talebi üzerine müşteri bilgilerini üçüncü şirketler ile API’lar üzerinden paylaşmasıdır.
Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Taslağı’nda;
- Servis modeli bankacılığı sunan bankalar servis bankası (BaaS Provider) ve üçüncü kişiler de “arayüz geliştirici” olarak anılmıştır.
- Banka alt yapısını kullanmasına imkan veren ortam ise API (Application Programming Interface) olarak anılmaktadır.
Yurt dışı global uygulamalarda; e-ticaret, perakende vb. şirketleri, bankanın alt yapısını kullanarak kendi müşterilerine ödeme hizmetleri, fon toplama veya müşteriyi fonlama gibi hizmetler sunmak için bankalardan servis modeli bankacılığı hizmeti almaktadır.
Açık Bankacılık bu noktada Servis Modeli Bankacılığından ayrışmaktadır.
Açık bankacılıkta (Open banking) şirketler müşterisinin birden çok bankadaki verisini kullanarak müşterilere hizmet sunarlar. Bankanın alt yapısını kullanmadan sadece API’lar aracılığıyla müşteri verisine ulaşmak için banka ile entegrasyon sağlanır.
Örneğin; Müşteri onayı alınarak müşterinin tüm bankalardaki hesap hareketlerinin tek ekrandan gösterilmesi buna örnek olarak verilebilir.
Servis Modeli Bankacılığı ve Açık Bankacılık tebliğde detaylı açıklanma durumlarına göre de ayrışmaktadır:
Servis modeli bankacılığına taslak yönetmelikte daha detaylı yer verilmesine rağmen Açık Bankacılık’a
Bankaların Bilgi Sistemleri ve Elektronik Bankacılık Hizmetleri Hakkında Yönetmelik 5. Bölüm Madde 41’de çok yüzeysel değinilmiştir.
Açık Bankacılık, bankaların dışarı açılması açısından çok önemli bir eşik iken Servis Modeli Bankacılığı bu eşiğin ötesinde banka platformları dışında bankacılık işlemi yaptırılmasına imkân sağlanması nedeniyle çok önemlidir.
Sonuç olarak; Açık Bankacılık ve Servis Modeli Bankacılığı modelleri farklı kavramlar olsa da Fintech-Banka işbirliklerini karşılıklı kazanma modeli ile artırması nedeniyle kritik öneme sahiptir.
Her iki modelde de kazananın müşteri olacağı aşikardır.
Ne diyelim: ” Kaybedenin olmayacağı; Banka, Fintech ve Müşterinin kazanacağı modellerin artması temennisiyle.”
