Chargeback; kredi kartı ile ödemesi yapılan ancak karşılığında alınması gereken mal veya hizmetin alınmaması durumunda veya kart hamili tarafından gerçekleştirilmemiş işlemler tespit edildiğinde ödenen tutarın ilgili kredi kartına iade edilmesi işlemidir. Türkçe’ye Ters ibraz olarak çevrilmiştir.
Bankalar Chargeback taleplerinde Visa / Mastercard ve American Express tarafından belirlenen harcama itirazı kurallarına uymak zorundadırlar.
Peki chargeback süreci nasıl işlemektedir? Adım adım inceleyelim:
1- Kart hamili, harcama itirazını kart bankasına itiraz nedeni ile birlikte bildirir.
2- Kart bankası, kart hamilinin itirazını değerlendirir ve kart hamilinin itirazını sorun yaşadığı üye işyerinin bankasına iletir. (Süreç gereği zorunludur.)
3- Üye işyeri bankası, kendisine gelen itiraz talebini üye işyerine yönlendirir ve yapılan itirazla ilgili üye işyerinden belge talebinde bulunur. Belge talebi sonucu 2 durum söz konusudur:
4/A- Üye işyeri tarafından kendisine tanınan süre içerisinde üye işyeri bankasına herhangi bir belge gönderilmezse; üye işyeri bankası, kart hamilinin bankasına itiraza konu işlem tutarlarını iade eder ve harcama itirazı dosyası kart hamili lehine olumlu olarak sonuçlanır.
4/B- Üye işyeri kendisine tanınan süre içerisinde üye işyeri bankasına, kart hamilinin itirazını reddeden herhangi bir belge sunarsa; üye işyeri bankası bu belgeleri kart hamilinin bankasına yönlendirir ve itirazı reddeder.
5- Kart hamilinin itiraz hakkını devam ettirebilmesi için, gönderilen belgelerle birlikte reddedilen kart hamili itirazı, kart hamilinin bankası tarafından; işyerinin gönderdiği belgelerle birlikte kart hamiline en kısa süre içerisinde bildirilir.
6- Kart bankasına ulaşan ve kart hamilinin itirazını reddeden evrakların kart hamili ile paylaşılması durumunda kart hamilinin kararına göre süreç devam eder. Kart hamili 2 aksiyon alabilir:
7/A- Kart hamili gelen belgeleri yeterli görüp itirazında haksız olduğuna kanaat getirirse, kart bankasına “itirazını devam ettirmek istemediğine dair” dilekçe yazar ya da bankaya geri dönüş yapmaz.
7/B- Kart hamili itirazını reddeden belgeleri yeterli görmez ve itirazını devam ettirmek isterse; kart bankasına mutlaka bir dilekçe yazmak ve “itirazını devam ettirmek istediğini” mutlaka belirtmek zorundadır.
8- Kart hamili tarafından itirazının devam etmesi konusunda yazılı talimat alan banka, kart türüne göre farklı süreç başlatır. Visa kartlar için Pre-Arbitration, Mastercard kartlar için ise Second Chargeback (Arbitration Chargeback) sürecini başlatır.
9- Kart bankası tarafından başlatılan 2. itiraz süreci neticesinde üye işyeri bankası, itirazı kabul eder ya da reddeder. Bu süreç Visa kartlar için farklı, Mastercard kartlar için farklı işlemektedir.
10-A- İşlem Mastercard kart logolu bir kart ile yapılmış ise üye işyeri kendisine ulaşan 2. itirazı (Second Chargeback) reddederek tekrar kart bankasına yönlendiremez. Önünde 2 seçenek vardır: İtirazı kabul etmek ya da itiraz dosyasını Mastercard Arbitration (Tahkim) Komitesi’ne taşımak. İtiraz dosyası Mastercard’a taşınırsa bu aşamadan sonra itirazın sonucuna Mastercard Hakem Komitesi karar verir.
10/B-İşlem Visa logolu bir kart ile yapılmış ise üye işyeri bankası kendisine ulaşan 2. itirazı (Pre-Arbitration sürecini) kabul etmeyerek itirazı tekrar kart bankasına yönlendirir. Kart bankası konuyu Visa Arbitration (Tahkim) Komitesine taşır. Bu aşamadan sonra itirazın sonucuna Visa Hakem Komitesi karar verir.