Acquirer Banka İçin Partial Authorization Düzenlemeleri nelerdir?

Genel Tanım ve İş Modeli

Partial authorization, kartta tam bakiye/limit bulunmadığında talep edilen tutarın bir kısmının onaylanmasına, kalan tutarın başka bir yöntemle ödenmesine izin verir.
Özellikle ön ödemeli, debit kartlar, yakıt istasyonları, market POS’ları, e-ticaret gibi değişken tutarlı işlemlerde kullanılabilir.

---

Teknik ve Sistemsel Düzenlemeler nelerdir?

a. Yetkilendirme Akışı

• ISO 8583 mesajında DE54 – Additional Amounts alanı aktif olmalı. Issuer, onaylanan tutarı bu alanda döner.
• DE39 onay kodu “10” (Partial Approval) olmalı.
• DE4 (Transaction Amount) ve DE54 (Authorized Amount) farklı olabilir; bu fark takas sırasında dikkate alınır.
• Authorization host sistemi bu tutar farkını doğru yorumlamalı, eski “tam onay = tutar eşitliği” varsayımını kaldırmalıdır.

b. POS Terminali ve Uygulama

• POS yazılımında “partial authorization enabled” parametresi olmalıdır.
• Terminal, issuer’dan dönen “partial approval” kodunu doğru yorumlayarak kasiyere/müşteriye şu mesajı göstermeli:
  “Kartınızda X TL onaylandı, kalan Y TL için başka bir ödeme yöntemi seçin.”
• POS, iki ayrı ödeme kabulünü (örneğin kart + nakit) destekleyebilmelidir.
• EMV terminal sertifikasında bu özellik “major change” sayılabilir → üreticiyle yeniden sertifikasyon süreci gerekebilir.

c. Online / E-Commerce

• Gateway API’lerinde partialAuth=true parametresi desteklenmelidir.
• Müşteri arayüzünde onaylanan ve eksik tutar açıkça gösterilmelidir.
• Merchant sistemi, kalan tutarı alternatif ödeme (kart, EFT, cüzdan, vs.) ile tamamlayabilmelidir.

---

Slip (POS Fişi) Düzenlemeleri

a. Slip Formatında Yeni Alanlar

Alan	Açıklama	Örnek
İşlem Tutarı	Talep edilen toplam tutar	250,00 TL
Onaylanan Tutar	Issuer tarafından onaylanan tutar	150,00 TL
Kalan Tutar	Müşteri tarafından başka yöntemle ödenmesi gereken bakiye	100,00 TL
Onay Kodu (DE39)	“10” kodu “Kısmi Onay” olarak yazılmalı	“Onay Kodu: 10 (Kısmi Onay)”
Bilgilendirme Satırı	Kasiyer & müşteri yönlendirmesi	“Kartınızda 150 TL onaylandı. Kalan 100 TL’yi lütfen başka yöntemle ödeyiniz.”

b. Slip’te Dikkat Edilecek Konular

• Her iki slipte de (müşteri/işyeri) yukarıdaki alanlar görünmelidir.
• Slip sonuna “İşlem tamamlanmadı – ikinci ödeme yapılmadan satış kapanmaz.” uyarısı eklenmelidir.
• POS üreticisi slip şablonunu güncellemelidir (XML/TLV formatına yeni alanlar eklenmeli).
• E-slip (dijital slip) gönderimlerinde aynı alanlar e-mail/SMS çıktısında da yer almalıdır.

---

Takas ve Mutabakat (Clearing & Settlement)

a. ISO 8583 Mesaj Yapısı

• DE4 (Transaction Amount) → Talep edilen toplam tutar.
• DE54 (Additional Amounts) → Gerçekte onaylanan tutar.
• Takas dosyası bu alanları ayrı kalemlerde işlemeli ve takas dosyası yüklenirken bu alanlar dikkate alınmalıdır.
• Acquirer clearing sisteminde “authorized amount < requested amount” senaryosu desteklenmelidir.

b. Takas Dosyaları

• Acquirer’in şema veya BKM’ye gönderdiği takas dosyalarında “partial flag” eklenmelidir.
• Settlement tutarı, authorized amount üzerinden işlemelidir.
• Merchant’a ödenecek tutar = onaylanan tutar olmalıdır.
• Takas kontrol raporlarında (reconciliation reports) yeni kolonlar:
  • Requested Amount
  • Authorized Amount
  • Partial Flag (Y/N)

c. Mutabakat Süreci

• Acquirer–Issuer–Merchant arasında mutabakatta sadece onaylanan tutar dikkate alınmalıdır.
• Reconciliation motorunda “tutar farkı uyarısı” kuralı, partial işlemler için hariç tutulmalıdır.
• Günlük mutabakat raporlarına “Partial Txn Count / Volume” eklenmelidir.
• İade (reversal/refund) süreçlerinde yalnızca onaylanan tutar iade edilebilir.
• Eğer ikinci ödeme gerçekleşmemişse, merchant tarafında eksik ödeme raporlanmalıdır.

---

İşletme (Merchant) Tarafı Kullanımı

a. Standart POS Üzerinden Yönetim

Evet, işyeri sahibi (merchant) standard POS üzerinden partial authorization işlemini yönetebilir — ancak POS yazılımının bu özelliği desteklemesi gerekir.

Peki senaryo nasıldır?

1. Kasiyer 250 TL tutarında satış yapar.
2. POS issuer’dan 150 TL’lik kısmi onay alır (DE39=10).
3. POS slipinde onaylanan tutar ve kalan tutar görüntülenir.
4. POS, kasiyere “kalan 100 TL için ikinci ödeme alın” uyarısı verir.
5. Kasiyer ikinci kart, nakit veya QR ile tahsilatı yapar.
6. POS iki işlemi tek satış altında birleştirir ya da kasa sistemine ayrı satırla gönderir.

Önemli:

• POS üreticisi veya banka terminali bu akışı desteklemiyorsa, partial authorization işlemi reddedilir. (issuer yanıt verse bile POS tanımaz).
• Bu nedenle, acquirer olarak POS yazılımını güncelleyip sertifikasyonu yenilemek şarttır.

---

Operasyonel ve Raporlama Düzenlemeleri

• Merchant portalına “kısmi onaylı işlemler” sekmesi eklenmelidir.
• Günlük raporlarda Approved Amount ve Remaining Amount ayrı sütunlarda listelenmelidir.
• Chargeback & refund ekranları “partial approved” statüsünü tanımalıdır.
• Eğitim materyallerinde kasiyer akışı (örnek slip + alternatif ödeme işlemi) anlatılmalıdır.

---

Uyum & Sertifikasyon

• Visa/Mastercard “Partial Approval Program” dokümanına uygunluk testleri yapılmalıdır.
• EMV Level 2 & L3 testlerinde 10 response code senaryosu eklenmelidir.
• PCI DSS açısından veri akışı değişmediği sürece yeni yükümlülük doğmaz, ancak POS/host kod değişiklikleri için yeniden değerlendirme gerekir.

---

Sonuç

Partial Authorization, acquirer için hem müşteri memnuniyetini artıran hem de tahsilat başarısını yükselten bir özelliktir.
Ancak doğru uygulanabilmesi için:

• POS yazılım güncellemesi,
• slip formatı revizyonu,
• clearing & reconciliation sistem güncellemeleri,
• merchant eğitimleri
  gereklidir.